Eski milletlerin hepsinin kendilerine mahsus kanunları, hukukları vardı ve bunlar müdevven hale getirilmişti. Bununla beraber mücerret ve nazarî olarak hukuk ilminden bahseden bir eser, meydana getirilmemişti. Bu konuda ilk eseri, İmâm Şafiîi (öl. 204) er-Risâle adıyla te lifetti. Bu faaliyet, Müslümanların hukuk ilmi üzerinde çalışma mahsullerinin en büyüklerinden birini teşkil eder. Müslümanların usûlü l-fıkh (Hukukun kökleri, kaynakları) adını verdikleri bu ilim, hukuk felsefesinden, hükümle ...